Otizm Tanısı – Otizm Tanılama
Otizm Tanısı / Otizm Tanılama
Otizm spektrum bozukluğu (ASD) tanılaması karmaşık ve çok disiplinli bir süreçtir ve genellikle multidisipliner bir ekip tarafından yapılır. Tanılama süreci, çocuğun gelişimini, davranışlarını ve iletişim becerilerini değerlendirmeyi içerir.
Otizm tanılaması karmaşık bir süreç olabilir ve profesyonel yardım almak önemlidir. Ayrıca, erken tanı ve erken müdahale, otistik bireylerin gelişimini olumlu yönde etkileyebilir. Tanı süreci, çocuğunuzun ihtiyaçlarına ve belirtilerine uygun olarak özelleştirilir ve dikkatle planlanır.
Otizm tanılaması için akademik olarak kullanılan yöntemleri şöyle sıralayabiliriz:
- Gözlem:
- İlk adım genellikle çocuğun davranışlarını gözlemlemeyi içerir. Bu gözlem, çocuğun sosyal etkileşim yetenekleri, dil becerileri, tekrarlayıcı davranışlar ve duyusal tepkileri gibi farklı alanlarda yapılır. Çocuğun davranışlarının ne kadar sık ve ne kadar uzun süre tekrarlandığı gibi ayrıntılar önemlidir.
- Aile Geçmişi ve Anamnez:
- Ailelerin çocuklarının gelişimi ve davranışları hakkında veri sağlamaları önemlidir. Ailelerin, çocuğun başkalarıyla ilişki kurma, dil gelişimi ve ilgi alanları hakkında bilgi vermeleri beklenir.
- Standart Değerlendirme Araçları:
- Çocuğun gelişimsel durumunu daha kesin bir şekilde değerlendirmek için çeşitli standart değerlendirme araçları kullanılır. Bu araçlar, çocuğun bilişsel, dil, motor ve sosyal becerilerini ölçmek için tasarlanmış testler içerir. Örnekler arasında M-CHAT (Modifiye Edilmiş Otizm Kontrol Listesi) ve ADOS-2 (Otizm Tanı Gözlem Programı, İkinci Sürüm) gibi araçlar bulunur.
- Çocuk Gelişimi Uzmanları:
- Çocuk gelişimi uzmanları, otizm tanısını koyma konusunda önemli bir rol oynarlar. Tanı sürecinde, bir çocuk psikiyatristi veya psikologu, daha fazla inceleme yapmak için gerektiğinde bir dizi test ve değerlendirme uygulayabilir. Bu, bireyin zihinsel sağlığını, dil gelişimini, bilişsel becerilerini ve davranışlarını daha ayrıntılı bir şekilde değerlendirmek için yapılır. Bu incekemler ve testler sonucuna göre bir değerlendirme
- Çok Disiplinli İşbirliği:
- Otizm tanılama genellikle bir multidisipliner ekip yaklaşımı gerektirir. Çocuğun farklı yönlerini değerlendiren uzmanların işbirliği, doğru bir tanının konulmasına yardımcı olabilir. Bu ekip, çocuğun gereksinimlerini daha iyi anlamak ve bireyselleştirilmiş bir tedavi planı oluşturmak için bir araya gelir.
- Ayrıntılı Değerlendirme:
- Tanı konulduktan sonra, çocuğun ihtiyaçlarına göre bireyselleştirilmiş bir eğitim ve terapi planı oluşturulur. Bu plan, çocuğun iletişim, sosyal etkileşim, davranış sorunları ve bağımsız yaşam becerilerini geliştirmeyi içerebilir.
Otizm belirtileri, başka sağlık sorunlarından kaynaklanabilir. Bu nedenle, tanı süreci sırasında, bireyin başka sağlık sorunlarının dışlanması da önemlidir.
Tanı koyulduğunda, uygun destek ve müdahale planlarının geliştirilmesine yardımcı olunabilir. Ayrıca, tanı sonrası ailelere ve bireylere otizmle başa çıkma konusunda rehberlik ve destek sunulur.
Otizm Tanısında Kullanılan Gelişim Testleri
Otizm spektrum bozukluğu (OSB) tanısında kullanılan gelişim testleri, bireyin sosyal etkileşim becerileri, iletişim yetenekleri, tekrarlayıcı davranışlar ve bilişsel becerileri gibi çeşitli alanlardaki gelişimini değerlendirmek için tasarlanmıştır. İşte bu testlerden bazıları ve daha fazla detay:
- ADI-R (Otizm Tanı Görüşmesi – Gözlem Programı):
- Amaç: ADI-R, otizm tanısı koymak için kullanılan yaygın bir klinik görüşme ve gözlem aracıdır. Ana amaç, bireyin sosyal etkileşim becerilerini ve iletişim yeteneklerini değerlendirmektir.
- Uygulama: Bir uzman, bireyin yaşına ve dil seviyesine uygun sorular sorar ve gözlemde bulunur. Örnek sorular arasında, bireyin ilgi alanları, iletişim becerileri, arkadaşlık kurma yetenekleri ve tekrarlayıcı davranışları hakkında sorular bulunur.
- ADOS-2 (Otizm Değerlendirme Görüşmesi – İkinci Sürüm):
- Amaç: ADOS-2, otizm belirtilerini değerlendirmek için yapılan yapılandırılmış bir gözlem ve değerlendirme testidir. Bu test, iletişim ve sosyal etkileşim becerilerini gözlemlemeyi içerir.
- Uygulama: Test yöneticisi, bireyin yaşına ve gelişim düzeyine uygun etkinlikler ve görevler sunar ve bireyin tepkilerini dikkatlice gözlemler.
- M-CHAT (Modifiye Edilmiş Görüşme Anketi):
- Amaç: M-CHAT, otizmi erken yaşlarda tespit etmeyi amaçlayan bir tarama aracıdır. Özellikle 16-30 ay arası çocuklarda kullanılır.
- Uygulama: Anket, ebeveynlere bireyin davranışları ve tepkileri hakkında sorular içerir. Örnek sorular, göz teması, jestler, ilgi alanları ve sosyal etkileşimle ilgilidir.
- Vineland Sosyal Yetenekler Ölçeği:
- Amaç: Vineland Sosyal Yetenekler Ölçeği, bireyin günlük yaşam becerilerini, iletişim yeteneklerini ve sosyal becerilerini değerlendirmek için kullanılır.
- Uygulama: Sorular, aileler veya bakıcılar tarafından doldurulan anketler içerir. Örnek sorular, bireyin iletişim, yaşına uygun beceriler, günlük yaşam becerileri ve sosyal etkileşim yetenekleri hakkında bilgi toplamaya yöneliktir.
- CARS (Otizm Değerlendirme Ölçeği Çocuk Sürümü):
- Amaç: CARS, otizm belirtilerini değerlendirmek için kullanılır ve bireyin belirtilerini klinik olarak sıralar.
- Uygulama: Test yöneticisi, bireyin davranışlarını ve tepkilerini gözlemler ve belirli kriterlere göre puanlar verir. Örnek değerlendirme kriterleri, iletişim, sosyal etkileşim ve tekrarlayıcı davranışlar gibi alanları içerir.
Kesin Otizm Tanısı
Bu testler, otizm spektrum bozukluğu tanısının bir parçası olarak kullanılır. Her biri belirli yönleri değerlendirmek için tasarlanmıştır ve uzmanlar, bu testlerin sonuçlarını diğer klinik verilerle birleştirerek bir otizm tanısı koyma kararı verirler.
Otizmin kesin tanısı, uzman bir sağlık profesyoneli tarafından kapsamlı bir değerlendirme sürecinin sonucunda konur.
Otizm tanısı, 12 aylıktan itibaren konabilir. Erken yaşta tanı konması, bir an önce eğitimin başlaması açısından önemlidir.
Otizm spektrum bozukluğu konusunda Konya’da otizm özel eğitim merkezi olarak hizmet veren MEB onaylı kurumumuzda uzman ekibimizle iletişime geçebilir, destek alabilirsiniz.
Etiket:otizm tanısı, kesin otizm tanısı, otizm tanılama
Şunları da sevebilirsiniz
Yapılandırılmış Disleksi Eğitim Programı (YDEP)
Dil ve Konuşma Terapisti
